تورنگ تپه یکی از مهمترین آثار تاریخی - فرهنگی استان گلستان است که از هجوم حفاران غیرمجاز بی نصیب نمانده و کنده کاریهای متعدد را می توان بر پیکره آن مشاهده کرد.
به گزارش شمال نیوز به نقل از مهر، نبود نیروی حفاظتی و نداشتن امکانات روشنایی و نورپردازی، این تپه تاریخی را به بهشت حفاران غیرمجاز تبدیل کرده است. همچنین به رغم آنکه این تپه باستانی در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است حتی یک تابلوی راهنما برای گردشگران و علاقمندان به میراث تاریخی وجود ندارد.

این تپه تاریخی در نتیجه کاوشهای علمی باستان شناختی ، آثار استقراری از هزاره ششم پیش از میلاد به دست آمده و گواه سکونت انسان عصر پیش از آریاییهاست.

به عقیده باستان شناسان تمدن باستانی تورنگ تپه به قدمت شهر سوخته سیستان، تپه یحیی و آلتین تپه است، شباهتهای بین آثار به دست آمده از آین تپه به آثار تپه حصار دامغان، جزیره کرت واقع در دریای اژه و... نشانگر ارتباط اقوام و تاثیر پذیری و تاثیر گذاری هنر آنان بر یکدیگر بوده است.

مجسمه های کوچک گلی با نقش مردان و زنان در این تپه با اشیا مکشوفه در جزیره کرت که متعلق به هزاره دوم پیش از میلاد است، شباهت زیادی دارد.

تپه تاریخی - فرهنگی تورنگ تپه به شماره 66 تاریخ 15 دیماه 1310 خورشیدی و با قدمت هزاره سوم و دوم پیش از میلاد در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.



مشاهدات خبرنگار مهر حاکی از آن است که در قسمتهای مختلف این تپه تاریخی کنده کاری شده و برنامه ای برای صیانت از این میراث تاریخی وجود ندارد. همچنین بر روی این تپه باستانی احشام روستایی شامل گاو و گوسفند به چرا می پردازند و وضعیت نامناسبی از نظر بهداشتی دارد.

نبود فنس کشی و محصور نبودن این تپه تاریخی از جمله عواملی است که میزان دسترسی حفاران غیرمجاز را به این میراث باستانی آسانتر کرده است و هر روز بر شمار حفاریها و کنده کاریهای سطح تپه افزوده می شود.

به گفته اهالی قرار بود میراث فرهنگی نسبت به روشنایی و اجرای طرحهایی در زمینه گردشگری در این تپه باستانی اقدام کند که این طرح ها در حد طرح و حرف باقی مانده است.

به تاکید روستاییان، تپه تورنگ تپه با قدمت باستانی و تاریخی نیاز به نگهبان و محافظ دارد تا از به یغما بردن میراث نهفته در آن جلوگیری شود.

علاوه بر آن آب بندان موجود در حاشیه این تپه باستانی، موقعیت کم نظیری را از نظری اکوتوریسم و طبیعت گردی ایجاد کرده است که متاسفانه این فرصت نیز به دلیل استفاده نشدن مناسب از آن به تهدیدی برای تخریب تپه تاریخی تورنگ تپه تبدیل شده است.

در حال حاضر دانش آموزان و دانشجویان مناطق مختلف گلستان و کشور برای بازدید تپه باستانی تورنگ تپه به منطقه سفر می کنند و تداوم وضعیت کنونی سبب می شود که یکی از جلوه های میراث تاریخی ایران باستان به تخریب و نابودی رود.

به تاکید بسیاری از دوستداران میراث فرهنگی، تپه تاریخی تورنگ تپه به رغم قدمت تاریخی اش همچنان ناشناخته مانده است و این وضعیت در حالیست که این تپه از داشتن تابلویی برای دسترسی بهتر گردشگران بی نصیب مانده است.

تورنگ تپه را بشناسیم

تورنگ تپه در فاصله 22 کیلو متری شمال شرقی گرگان و تقریبا در 60 کیلو متری گوشه جنوب شرقی دریای خزر و در مجاورت روستایی به همین نام و در کنار استخر آبی واقع شده است.



روستای تورنگ تپه در 12 کیلو متری جاده آسفالته و بین المللی گرگان - مشهد و 9 کیلو متری شمال این جاده واقع شده و روستاهای میر محله و مرز نکلاته از این طریق به جاده اصلی مربوط می شود . دهکده تورنگ تپه در جنوب شرقی تپه قرار داشته و در ضلع غربی آن ، آب بندان ذخیره آب مزرعی قرار دارد.

تورنگ تپه از مجموعه چند تپه یا برجستگی نزدیک به یکدیگر تشکیل شده است ،که بزرگترین آنها ، یعنی تپه الف 34.5 متر از سطح زمینهای دشت اطراف آن بلندتر است.

تورنگ تپه ملک محمد ناصر خان بود و او برای نخستین بار شروع به حفاری کرد، شروع کاوش تورنگ تپه به زمان محمد شاه قاجار می رسد، در سال 1219 خورشیدی (1841 میلادی)، هیئت حفاری مستقر در تورنگ تپه، اشیاء طلایی، نقره ای، مفرغی و برنزی مانند آبخوری طلا، ابزاری از سنگ زرد، ظروف سنگی، سلاح های جنگی، تبر و دشنه مسی پیدا کردند.

این هیئت به این نتیجه رسید که تمدن تورنگ تپه به قدمت شهر سوخته سیستان ، تپه یحیی و آلتین تپه می رسد و همگی را جزو گنجینه و غنای فرهنگی نیمه شرقی ایران دانسته اند، آنان به این نتیجه رسیدند که مردم آن وز دارای سیستم آبیاری، کشاورزی و صنعت سفال سازی و فلز کاری بوده اند.

دومین کاوش تورنگ تپه مربوط به زمان ناصر الدین شاه و در سال 1268 خورشیدی ( 1890 میلادی ) است، ژاک دمرگان فرانسوی در تورنگ تپه و خرگوش تپه دست به کاوشهایی زد، آثار مکشوفه در این مرحله عبارتند از آبخوری، قوری با نقش برجسته، چند مجسمه کوچک، سلاحهای جنگی، دشنه مفرغی و مسی، مطالعات دمرگان در 5 جلد به نام ماموریت علمی در ایران در سال 1310 خورشدی ( 1931 میلادی ) منتشر شد.

نخستین فصل کاوش علمی باستان شناختی در تورنگ تپه در بهار سال 1310 خورشیدی ( 1931 میلادی ) توسط "وولسین" انجام شد، در این فصل، سطح خاک بکر در عمق 4 متری زیر سطح دشت مشخص شد، در نتیجه کاوش در این محل در سه طبقه متمایز تشخیص داده شد.

سفالهای پیش از تاریخ تورنگ تپه سفالهایی بودند، که به نام "سفال خاکستری" شهرت دارند، به نوشته وولسین، قدیمی ترین قطعه سفالی که از تورنگ تپه به دست آمد، قطعه کوچکی از یک ظروف بسیار ظریف بود که ضخامت آن دو میلی متر و با نقوشی که با رنگ سیاه روی زمینه ای نخودی کشیده شده بود، تزیین شده بود.

پس از یک وقفه طولانی در سال 1338 خورشیدی (1959 میلادی ) ژان دهه از تورنگ تپه بازدید کرد و در سال 1340 خورشیدی (1961 میلادی) حفاری را در این محل آغاز کرد و تقریبا همه ساله به مدت بیش از 12 فصل حفاری را ادامه داد و گزارش حفاریها هر فصل را به صورت خبر نامه های کوتاه در مجلات معتبر تخصصی باستان شناسی منتشر کرد .

گلستان 1500 جاذبه تاریخی و فرهنگی دارد که تاکنون حدود 600 اثر در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.